Wstęp
Table of contents
Czym jest KRZ?
Krajowy Rejestr Zadłużonych („KRZ”) jest rejestrem prowadzonym na podstawie przepisów odrębnej ustawy z dnia 06.12.2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Zastąpił on Rejestr Dłużników Niewypłacalnych prowadzony, na podstawie przepisów ustawy z dnia 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, jak również Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości.
KRZ wynika z obowiązku implementacji zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/848 z dnia 20.5.2015 r. w sprawie postępowania upadłościowego („Rozporządzenie”), gdzie przewidziano, że każde z Państw Członkowskich jest zobowiązane do ustanowienia i prowadzenia co najmniej jednego rejestru, w którym ogłasza się informacje o postępowaniach upadłościowych oraz restrukturyzacyjnych. Zakres informacji publikowanych w KRZ jest jednak nieco szerszy niż w ww. rozporządzeniu i obejmuje także m.in. informacje zamieszczane dotychczas w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych. KRZ jest rejestrem jawnym i bezpłatnym i każdy ma prawo zapoznać się z danymi ujawnionymi w Rejestrze oraz danymi objętymi treścią obwieszczeń.
Portale KRZ
W ramach KRZ jego użytkownicy mogą skorzystać z 4 dedykowanych portali:
- Portalu Publicznego – w którym każdy może bezpłatnie i bez konieczności zakładania konta przejrzeć obwieszczenia oraz wyszukać m.in. informacje o prowadzonych wobec osób i podmiotów postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych, wykaz doradców restrukturyzacyjnych czy przeglądać informacje nt. składników masy upadłości;
- Portalu Użytkownika Zarejestrowanego – w którym po uprzednim zarejestrowaniu i zalogowaniu się - można składać wnioski i pisma procesowe w postępowaniach restrukturyzacyjnych, upadłościowych oraz postępowaniach w sprawie orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, można przeglądać akta tych postępowań oraz odbierać korespondencję związaną z tymi postępowaniami;
- Rejestru dla Organów Administracji Publicznej – przeznaczonego dla organów (publicznych) zobowiązanych do zamieszczania w KRZ określonych informacji o osobach i podmiotach;
- Portalu Użytkowników Branżowych – dedykowanego syndykom, nadzorcom i zarządcom wykonującym czynności w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych.
Jakie informacje można znaleźć w KRZ?
W jawnej części KRZ, przeznaczonej dla wszystkich użytkowników i niewymagającej zakładania konta w serwisie, można znaleźć informacje o:
1) osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których są albo były prowadzone postępowania:
- restrukturyzacyjne w rozumieniu Prawa Restrukturyzacyjnego oraz postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli w rozumieniu art. 49125Prawa Upadłościowego,
- upadłościowe lub wtórne postępowania upadłościowe,
- zakończone prawomocnym orzeczeniem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na mocy art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego,
- w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego;
2) wspólnikach osobowych spółek handlowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, jeżeli ogłoszono upadłość spółki, wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe wobec spółki lub oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki na podstawie art. 13 ust. 1 lub 2 Prawa upadłościowego;
3) osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego, lub sąd z uwagi na fakt, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych, albo umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez naczelnika urzędu skarbowego albo dyrektora oddziału ZUS z uwagi na fakt, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne;
4) osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, a które zalegają ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.
KRZ a postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne
Krajowy Rejestr Zadłużonych, poza funkcją stricte informacyjną, pełni również charakter platformy do obsługi postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych i z punktu widzenia przedsiębiorców znajdujących się w przejściowych kłopotach finansowych – to jest właśnie jego główna i najważniejsza funkcja.
Od 1 grudnia 2021 r., zgodnie ze znowelizowanymi przepisami prawa upadłościowego i prawa restrukturyzacyjnego - wnioski oraz pisma w tych postępowaniach wnosi się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego z wykorzystaniem istniejących tam formularzy, dotyczy to m.in.: wniosków o ogłoszenie upadłości, wniosków restrukturyzacyjnych czy zgłoszeń wierzytelności. Głosowanie nad układem i zbieranie głosów wierzycieli również odbywa się przy wykorzystaniu systemu. Orzeczenia wydawane przez sądy również są obecnie sporządzane i doręczane w systemie teleinformatycznym. Z obowiązku wnoszenia pism w postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych przez KRZ zwolnione są jedynie określone ustawowo grupy podmiotów. Warto w tym miejscu wskazać, iż w pierwszych miesiącach funkcjonowania ww. platformy do wnoszenia pism w postępowaniach restrukturyzacyjnych oraz upadłościowych – jej funkcjonalność była szeroko kwestionowana i krytykowana przez praktyków, którzy wskazywali na występujące problemy techniczne (składanie dokumentów jedynie za pośrednictwem KRZ skutkowało przedłużającymi się postępowaniami restrukturyzacyjnymi). Pojawiające się opóźnienia miały zarazem negatywny wpływ na postępowania, gdy np. okazywało się, że było już za późno na jakiekolwiek działania naprawcze w momencie zarejestrowania otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego. Obecnie, mimo sporadycznie pojawiających się błędów w działaniu platformy, powodujących przedłużanie się postępowań (głównie restrukturyzacyjnych) – składanie dokumentów uległo znacznemu usprawnieniu i stanowi cenne udogodnienia dla zainteresowanych podmiotów.
W ramach portalu KRZ można również przeglądać akta prowadzonych postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych (po uprzednim zalogowaniu do Portalu Użytkownika Zarejestrowanego). W publicznie dostępnej części KRZ dokonywane są natomiast obwieszczenia, które dotychczas były realizowane za pośrednictwem Monitora Sądowego i Gospodarczego.
Warto wreszcie zaznaczyć, że postępowania niezakończone przed 1 grudnia 2021 r. (czyli takie w których przed tym dniem złożono wniosek o ogłoszenie upadłości czy wniosek restrukturyzacyjny) prowadzone są według dotychczasowych, analogowych, zasad i nie są wprowadzane do systemu teleinformatycznego.
Gdzie znaleźć Krajowy Rejestr Zadłużonych?
Krajowy Rejestr Zadłużonych funkcjonuje w ramach Portalu Rejestrów Sądowych dostępnego pod adresem prs.ms.gov.pl. Tam znajduje się zakładka, po naciśnięciu której – użytkownicy przekierowywani są wprost do platformy Krajowego Rejestru Zadłużonych. Bezpośredni link do Krajowego Rejestru Zadłużonych natomiast to: krz.ms.gov.pl.
radca prawny Łukasz Bogaczyk
Kancelaria Radcy Prawnego Maciej Sójka w Poznaniu