Wstęp
Table of contents
Dzień Europy to święto upamiętniające tzw. deklarację Schumana, przedstawioną 9 maja 1950 roku przez francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana. Był to plan współpracy państw europejskich na rzecz jedności i pokoju w Europie, którego kontynuacją jest Unia Europejska. By uczcić to wydarzenie instytucje UE organizują wiele różnych akcji zarówno we wszystkich krajach UE, jak i w swoich siedzibach w Brukseli, Luksemburgu i Strasburgu.
W pięć lat po drugiej wojnie światowej w deklaracji Schumana zaproponowano wspólną koordynację produkcji stali i wydobycia węgla oraz utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS). Inicjatywa ta uważana jest za początek procesu integracji europejskiej. „Wkład, jaki zorganizowana i żyjąca Europa może wnieść w cywilizację, jest niezbędny dla utrzymania pokojowych stosunków. […] Europa nie powstanie od razu ani w całości: będzie powstawała przez konkretne realizacje, tworząc najpierw rzeczywistą solidarność” – możemy przeczytać w Deklaracji Schumana z 1950 roku. Te słowa, podkreślające wagę jedności i współdziałania państw europejskich, nabierają szczególnego znaczenia zwłaszcza teraz, gdy za naszą wschodnią granicą trwa wojna.
Więcej informacji na temat wydarzeń zorganizowanych z okazji Dnia Europy 2024.
20 lat Polski w UE
Przy okazji świętowania Dnia Europy warto przypomnieć, że 1 maja minęło 20 lat od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Jak wylicza Ministerstwo Finansów, do końca 2023 roku nasz kraj otrzymał łącznie 245,5 mld euro środków pomocowych, co po odliczeniu polskich składek członkowskich dało kwotę netto wynoszącą nieco ponad 160 mld euro. Fundusze te zostały przeznaczone m.in. na modernizację i rozbudowę sieci transportu kolejowego, obiektów transportu lotniczego i morskiego, budowę wielu obiektów użyteczności publicznej, kultury i rekreacji, oświaty czy służby zdrowia.
Gdy 20 lat temu Polska przystępowała do Unii Europejskiej, była jednym z najmniej zamożnych krajów w tym gronie. PKB na osobę mierzony parytetem siły nabywczej wynosił 16 tys. dolarów. Niższy poziom notowała tylko Łotwa. Bezrobocie przekraczało 19 proc., a średnia pensja wynosiła mniej niż 2300 zł.
Bank Pekao w marcu br. opublikował raport pt. „20 lat Polski w Unii Europejskiej z perspektywy przedsiębiorstw i sektorów gospodarki”[1], w którym wskazuje, że nasz kraj był największym beneficjentem członkostwa w UE spośród wszystkich państw regionu przystępujących do Wspólnoty w 2004 roku i latach późniejszych. Polska znalazła się na szczycie listy krajów z najszybszym wzrostem gospodarczym minionych dwóch dekad. Przykładowo wzrost PKB Czech i Węgier był w tym czasie o połowę mniejszy.
Więcej informacji o wydarzeniach i aktywnościach z okazji 20-lecia Polski w UE znajduje się na stronach PARP oraz MFiPR.
Nowa perspektywa 2021–2027
W nowym rozdaniu funduszy unijnych na lata 2021–2027 Polska otrzyma największe środki na realizację polityki spójności spośród wszystkich krajów europejskich – aż 72,2 mld euro, zaś 3,8 mld euro środków będzie pochodzić z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Wśród programów, które finansowane będą do 2027 roku, znalazły się m.in. kontynuacje dotychczasowych realizacji, za które odpowiada Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Programami, mającymi na celu wsparcie rozwoju polskich biznesów w nadchodzących latach, w które zaangażowana będzie PARP, są:
– Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), zorientowany na inwestycje w projekty badawczo-rozwojowe, innowacyjne i zwiększające konkurencyjność polskiej gospodarki (budżet PARP: 2,82 mld euro);
– Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS), skupiający się na wzmacnianiu rynku pracy, rozwoju edukacji i usług zdrowotnych (budżet PARP: 1,37 mld zł);
– Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW), nastawiony na wsparcie województw ściany wschodniej: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego oraz części województwa mazowieckiego. Program ułatwia rozwój biznesu, transportu, obejmuje też inwestycje w sieci energetyczne, ochronę środowiska i turystykę (budżet PARP: 1,39 mld euro).
– inwestycje A2.2.1 w ramach Krajowego Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), zorientowane na zwiększenie odporności i konkurencyjności przedsiębiorstw w czasie kryzysów oraz nastawione na wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych z GOZ (budżet PARP: ok. 1,62 mld zł).
