Akt w sprawie danych – nowe regulacje dot. wymiany danych

Wstęp

12 września br. weszły w życie przepisy unijnego Aktu w sprawie danych. Ich zadaniem jest zapewnienie uregulowanego i sprawiedliwego dostępu do danych w tym: zwiększenie ich dostępności, pobudzenie konkurencji na rynku oraz ustalenie jasnych zasad wymiany danych pomiędzy przedsiębiorstwami, konsumentami i administracją publiczną.

W ramach aktu zostaną wprowadzone takie nowości jak m.in.:

• Zobowiązanie producentów urządzeń Internetu rzeczy (Internet of Things – IoT) – w tym urządzeń typu smart np. inteligentnego AGD, a także czujników, pojazdów czy maszyn przemysłowych – do łatwego i bezpiecznego udostępniania użytkownikom zebranych danych. Za zgodą użytkowników zebrane dane będą mogły być także przekazane do innych podmiotów i osób. Przepis będzie miał zastosowanie dla produktów wprowadzonych na rynek po 12 września 2026 r.
• Dostawcy usług chmurowych będą zobowiązani do pomocy swoim klientom w sprawnym przeniesieniu usług do innego dostawcy oraz do zapewnienia transparentnych informacji na temat wymogów i ograniczeń takiego procesu. Według nowych przepisów dostawcy chmury będą zobowiązani do najpierw obniżenia, a od 12 stycznia 2027 r. do zniesienia opłat za zmianę dostawcy.
• W wyjątkowych przypadkach, w których zajdzie taka potrzeba (np. katastrofy, klęski żywiołowe) administracja publiczna otrzyma dostęp do danych sektora prywatnego.
• Zmiana przepisów dotyczących wymiany danych pomiędzy przedsiębiorstwami w sytuacji, gdy obowiązek ich udostępnienia wynika z przepisów prawa unijnego lub krajowego uchwalonego po 12 września 2025 r. Według nowych zapisów, dostęp do danych w takich przypadkach powinien być niedyskryminacyjny, a opłata za dane powinna być rozsądna. Wprowadzone zostaną również zasady dot. nieuczciwych klauzul umownych i mechanizmów pozasądowego rozstrzygania sporów.
• W Akcie zawarto również regulacje dotyczące poprawy interoperacyjności wymiany danych, mechanizmów i usług dzielenia się danymi, usług chmurowych i inteligentnych umów, a także zapisy dostosowujące przepisy dotyczące baz danych Internetu rzeczy.

Aby zapisy Aktu mogły być w pełni stosowane, niezbędne jest opracowanie odpowiednich, dodatkowych przepisów krajowych. Obecnie trwają prace nad projektem ustawy o sprawiedliwym dostępie do danych i ich wykorzystywaniu.

Źródło: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/akt-w-sprawie-danych---nowe-zasady-wymiany-danych